Σύντομη ξενάγηση
Η Κοινότητα Δευτεράς βρίσκεται περί τα δεκαπέντε χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας Λευκωσίας. Ξεκινώντας από τη Λευκωσία με νότια κατεύθυνση, μέχρι να φθάσουμε στη Δευτερά, συναντούμε κατά σειρά το Δήμο Στροβόλου και το Δήμο Λακατάμειας.
Αμέσως μετά την έπαυλη Στράκκα, βόρεια του δρόμου και στην όχθη του ποταμού Πεδιαίου, βρίσκεται το σπήλαιο της Παναγίας Χρυσοσπηλιώτισσας.
Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για το σπήλαιο καταγράφονται στο βιβλίο του Πατέρα Χαράλαμπου Νικολαΐδη «ΧΡΥΣΟΣΠΗΛΙΩΤΙΣΣΑ. Ο ΣΠΗΛΑΙΟΣ ΝΑΟΣ – ΑΣΚΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΩ ΔΕΥΤΕΡΑ»
Επιστρέφοντας πίσω στον κύριο δρόμο που συνδέει την Κάτω με την Πάνω Δευτερά, τη Λεωφόρο Μακαρίου ΙΙΙ, θα συναντήσουμε το πετρόκτιστο κτίριο του Αστυνομικού Σταθμού Δευτεράς. Ακριβώς απέναντι από τον Αστυνομικό Σταθμό μπορεί κάποιος να δει την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Σε μικρή απόσταση και βόρεια της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, κατηφορίζοντας προς τον ποταμό Πεδιαίο, συναντούμε το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας.
Επιστρέφοντας ξανά πίσω στον κύριο δρόμο και συνεχίζοντας την πορεία μας θα φθάσουμε στο κέντρο της Κοινότητας Πάνω Δευτεράς. Εδώ θα συναντήσουμε το δημοτικό σχολείο το οποίο εξυπηρετεί και τις δυο κοινότητες της Δευτεράς. Το Δημοτικό Σχολείο Δευτεράς ιδρύθηκε το 1874 και λειτουργεί συνεχώς μέχρι σήμερα. Περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες για το Δημοτικό Σχολείο Δευτεράς καταγράφονται στο βιβλίο του Μάριου Δρουσιώτη «Δημοτικό Σχολείο Δευτεράς 1874 – 1991».
Απέναντι από το δημοτικό σχολείο βρίσκονται τα γραφεία των Κοινοτικών Συμβουλίων Δευτεράς.
Στο κέντρο της Κοινότητας Πάνω Δευτεράς υπάρχει η κύρια πλατεία στην οποία δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η ΣΠΕ Λακατάμειας – Δευτεράς, ο Αθλητικός και Πνευματικός Όμιλος «Εθνικός» Δευτεράς και άλλα καταστήματα.
Αφήνοντας τον κύριο δρόμο και προχωρώντας από την κεντρική πλατεία με βορειοδυτική κατεύθυνση, σε απόσταση χιλίων περίπου μέτρων θα φθάσουμε στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα η οποία βρίσκεται στην όχθη του ποταμού Πεδιαίου.